Door de adviseurs Motorische Vaardigheden van GONGE, Tonni Engelbreth Jensen en Søren Refsgaard
De kunst van het samenwerken is wellicht het belangrijkste wat je je kind kunt leren. Maar wat is samenwerking precies en hoe gebruik je evenwichtsparcoursen en hoepels om de samenwerkingsvaardigheden van je kind te verbeteren? Dat lees je hier.
Wat is samenwerking?
Samenwerking is een sociale vaardigheid waarbij mensen samen oplossingen bedenken om een gezamenlijk doel te bereiken. Voor je kind betekent dit dat het in staat is om na te denken over - en een compromis te vinden tussen - zijn of haar eigen behoeften en wensen en die van een ander kind.
Waarom is het belangrijk dat je kind kan samenwerken?
Kinderen en jongeren brengen tegenwoordig veel tijd door achter de computer, met een tablet of voor de tv. Daardoor wordt het ontwikkelen van sociale vaardigheden, zoals het vermogen om samen te werken, te weinig gestimuleerd.
Kunnen omgaan met mensen en kunnen functioneren in een sociale context zijn belangrijke competenties. Je hebt ze al op jonge leeftijd nodig om je te kunnen redden in de wereld. Je kind moet deze vaardigheden onder de knie krijgen om in het kinderdagverblijf, op school/tijdens een opleiding, in de vrije tijd en later op het werk te kunnen functioneren.
Een goede samenwerking:
- Creëert synergie, saamhorigheid, vriendschap en empathie tussen kinderen
- Ondersteunt de ontwikkeling van zelfvertrouwen en van sociale en cognitieve vaardigheden.
Leer je kind samenwerken door middel van spel en motorische activiteiten
Samenwerking is een vaardigheid die je moet aanleren, oefenen en ontwikkelen. Dit doe je het beste door middel van spel en motorische activiteiten.
Tijdens motorische activiteiten vormt de interactie tussen kinderen en hun vermogen tot samenwerken het kader rond het spel. Om de activiteit op gang te brengen of verder te ontwikkelen is het van belang dat kinderen met elkaar van gedachten wisselen.
Het van gedachten wisselen gebeurt wanneer een kind met een spelidee op de proppen komt waarop de anderen reageren: door het te accepteren, af te wijzen of met een ander voorstel te komen dat voortborduurt op het voorgaande. Je kunt het spel bevorderen door:
- Kinderen te helpen een spel te bedenken en de spelregels daarvan te bepalen
- De speelvaardigheid van kinderen te verbeteren. Speelvaardigheid is het vermogen om aan een spel mee te doen, over een spel van gedachten te wisselen of met ideeën te komen voor het verder ontwikkelen van een spel.
Door kinderen van motoriek speelgoed te voorzien stimuleer je hun vermogen om samen te werken. Speelgoed brengt een gesprek op gang over wat ermee te doen. Dit gebeurt op een natuurlijke manier, zonder dat een volwassene zich ermee bemoeit.
Hieronder kun je lezen hoe de evenwichtsparcoursen en hoepels van GONGE je kind kunnen helpen om de kunst van het samenwerken te leren.
Case:
Een manager van een kinderdagverblijf (KDV) mailde GONGE. Zij vertelde dat de oudste kinderen in het KDV de neiging hadden veel alleen te spelen en vaak met elkaar in conflict raakten. Zij wilde weten of het een goed idee was om motoriek en beweging in te zetten om de kinderen te leren samenwerken en elkaar te helpen.
Wij dachten meteen aan het spel “Eilandje wisselen”, waar gebruik wordt gemaakt van GONGE hula hoops of evenwichtsparcoursen.
Bij dat spel moet je namelijk samenwerken om met zoveel mogelijk kinderen zo lang mogelijk op het parcours te blijven, zonder dat er iemand afvalt.
De spelregels (voor beginners)
Leg de hoepels op de grond, zodat ze op eilandjes lijken. Leg één hoepel minder neer dan het aantal kinderen dat meedoet aan het spel. De kinderen springen vervolgens van eiland naar eiland en zorgen dat zoveel mogelijk kinderen ‘overleven’. Tijdens het spel roep je ”wisselen”: dat is het teken dat iedereen naar een nieuw hoepel-eiland moeten springen.
Wanneer de kinderen dit een paar keer hebben gedaan verwijder je een ring. Langzaam maar zeker komen er steeds minder eilanden en wordt de uitdaging groter, omdat de kinderen de beperkte ruimte met elkaar moeten delen.
Ontwikkelingsmogelijkheden (voor gevorderden)
Stel een Build N’ Balance® evenwichtsparcours op in een cirkel en laat de kinderen het parcours betreden. Zij moeten nu het parcours afleggen. Verwijder telkens één element en maak het parcours geleidelijk kleiner. De kinderen dienen nu samen te werken om met zoveel mogelijk personen op een zo klein mogelijke plek te staan.
Activiteiten op een evenwichtsparcours trainen het evenwichtsorgaan
Je traint het evenwichtsorgaan door je door een evenwichtsparcours te bewegen. Voor sommige kinderen kan dit al een enorme uitdaging op zich zijn; zij hebben daardoor minder aandacht voor samenwerken.
In dat geval is het beter om de planken gewoonweg op de grond te leggen en het spel eerst te oefenen, voordat je de gele of rode toppen eraan toevoegt. Door het parcours geleidelijk te ver-hogen kun je de activiteit aanpassen aan het functionele niveau van de kinderen.
Hoe verliep het experiment?
De eerste keer dat het spel in het KDV werd gespeeld waren de kinderen nog erg op zichzelf. Ze sprongen van hoepel naar hoepel zonder op elkaar te letten. Ze duwden elkaar uit de hoepels of kwamen tegelijkertijd in een hoepel terecht, waardoor beide kinderen eruit vielen. Ze gingen met de rug naar elkaar toe staan en duwden elkaar uit de hoepel, uit angst er zelf uit te vallen.
Na een paar keer ging het aanmerkelijk beter. De kinderen bespraken nu wat het beste tijdstip was om te springen en als een kind verkeerd landde, grepen de anderen hun kameraadje vast. Ze stonden niet meer met de rug maar met het gezicht naar elkaar toe in de hoepels. Daardoor konden de kinderen elkaars lichaamstaal ontcijferen, samen praten en elkaar vasthouden. Ze kregen succes door samen te werken en er was ruimte voor iedereen.
