Geven fidget toys rust of is het slechts een modespeeltje?
Zijn het fabels of feiten wanneer je leest dat het spelen met squishies, Pop its, tangles en fidget spinners de concentratie verhoogt?
Er wordt vaak gezegd dat je je beter kunt concentreren als je iets in je handen hebt om mee te spelen. Fidget toys of gadgets hebben een vaste plek in een ons dagelijkse leven gekregen, bv. in schooltassen en vergaderruimtes.
We houden van fidget toys en de verkoop stijgt wereldwijd als er een nieuw type op Tik Tok gehypet wordt. Bij ToyAcademy is "fidget toys” ook het meest gezocht woord en hier kun je ons aanbod bekijken.
Maar werken ze ook? Klopt het als wij en andere speelgoedwinkels beweren dat fidget toys rust geven en het concentratievermogen van je kind verbeteren? Het antwoord is helaas niet zo eenvoudig.
Zoals bij zoveel dingen geldt dat niet alle mensen gelijk zijn. Kort gezegd, er is duidelijk bewijs dat je hersenen geprikkeld en gestimuleerd wordt als je met fidget toys speelt. Maar het ene kind vindt het leuk en heeft er baat bij maar het andere niet. Sommige kinderen vinden het fijn dat hun zintuigen door fidget toys geprikkeld worden, terwijl andere kinderen er overprikkeld door raken. En weer een andere groep kinderen die snel overprikkeld raakt, heeft baat bij fidget toys die de juiste hoeveelheid zintuiglijke prikkels geven.
We hopen dat deze informatie je interesseert en je helpt om uit te vinden of je kind fidget toys leuk zal vinden en of ze nuttig voor hem/haar zijn.
In deze blog krijg je antwoord op de vraag in hoeverre, hoe en waarom Fidget Toys je kind kunnen helpen om zich te concentreren.
Fidget Toys zijn een traktatie voor je brein – maar niet voor iedereen
De fidget spinner werd in korte tijd ontzettend populair en men zei al snel dat het een modespeeltje was. Maar was het alleen een irriterend en tijdelijk speeltje of kunnen fidget toys ook nuttig zijn?
Volgens ergotherapeuten zijn fidget toys voedsel voor je brein, net als beweging.
Onderzoek toont dat aan: De zintuiglijke indrukken die we dagelijks krijgen houden onze hersens scherp, ze voeden je brein als het ware. Net als volkoren brood en fruit ons lichaam energie geven, zijn zintuiglijke indrukken voedsel voor je brein.
Een gebrek aan zintuiglijke stimulatie maakt je brein hongerig en het zal op zoek gaan naar voeding. Motorische onrust kun je vergelijken met een handeling waarbij je 8 keer de koelkast opent om te kijken of er NU eindelijk iets lekkers in ligt.
Fidget toys kun je vergelijken met iets dat de kleine trek stilt, zodat je hersens genoeg energie hebben en klaar zijn om aan de slag te gaan. Voor sommigen werkt het zo. Voor anderen wordt het al gauw irritant.
Je moet elk kind afzonderlijk bekijken en inschatten in welke situatie je zijn/haar concentratie wilt verbeteren en in hoeverre een tangle of een Pop it daarbij zou kunnen helpen.
Je kind heeft een “zintuiglijk profiel” en als je dit kent, weet je of hij/zij baat heeft aan iets waarmee de handen kunnen spelen. Hieronder kun je meer lezen over zintuiglijke (of sensorische) profielen.
Fidget toys zijn op zich geen therapeutisch speelgoed
Sommige kinderen hebben veel baat bij stimulering van de zintuigen om lichamelijk en geestelijk tot rust te komen en zich prettig te voelen.
Maar fidget toys zijn geen vervanging van therapie of andere professionele hulp. Als je kind bv. dagelijkse woede-uitbarstingen heeft, gedragsproblemen in de klas vertoont of niet goed in verschillende sociale omgevingen gedijt, zoek dan professionele hulp. Mogelijk heeft je kind dan baat bij een bijtketting of tangles, maar zoek ook aanvullende hulp of therapie.
Als er sprake is van dagelijkse terugkerende problemen die een grote uitdaging vormen kun je beter professionele hulp zoeken bij de huisarts, school of een instelling.
Kies een fidget toy dat past bij het zintuiglijke profiel van je kind
We hebben allemaal een persoonlijk sensorisch profiel dat iets zegt over het aantal zintuiglijke indrukken dat we op een dag aankunnen.
Net als iedereen een ander figuur (lichaam) heeft, hebben we ook verschillende hersenen. Niet letterlijk natuurlijk, maar het ene brein heeft andere behoeften dan het ander en het gedrag van je hersens verschilt ook.
Maar hoe kom je erachter welk zintuiglijk profiel je kind heeft?
Winnie Dunn, een professor in Occupational Therapy aan de Universiteit van Missouri, heeft een eenvoudig schema gemaakt over het begrip “Sensory profile”. Het overzichtelijke schema wordt door professionals gebruikt en mogelijk helpt het je om wat meer te weten te komen over de hersens van jouw kind.
In deze blogpost gebruiken we het begrip op een vereenvoudigde manier als we iets over fidget toys vertellen.
Herken je je kind in deze zintuiglijke profielen?
|
Sensorische patronen |
Passieve zelfregulering |
Actieve zelfregulering |
|
Hoge drempelwaarde |
De toeschouwer Raakt zelden van slag Zoekt zelf geen prikkels op. Vaak erg sociaal. Raakt niet snel opgewonden |
De zintuiglijke zoeker Nieuwsgierig en actief. Gaat zelf op zoek naar prikkels. Raakt niet snel opgewonden, maar probeert de invloed van de omgeving te vergroten. |
|
Lage drempelwaarde |
De sensor Aandacht voor de omgeving. Gericht op details Raakt snel overprikkeld Raakt snel opgewonden en is gemakkelijk af te leiden |
Vermijder Zegt vaak dingen af. Behoefte aan voorspelbaarheid en controle. Moeite met veranderingen. Raakt snel opgewonden. |
Deze 4 sensorische profielen zijn geen beoordeling en kunnen allemaal remmend werken, afhankelijk van het dagelijkse leven van je kind.
De profielen vertellen in de eerste plaats of je hersens zintuiglijke prikkels makkelijk verwerken of dat ze juist meer prikkels nodig hebben of dat het jouw hersens meer moeite kost om alledaagse indrukken of informatie te verwerken en sneller verzadigd raakt.
Je kunt bv. zeggen dat zintuiglijke prikkels voor personen met een hoge drempel gelijk staat aan iemand die de hele dag door kleine snacks eet. Deze personen hebben waarschijnlijk ook een goed en snelle verbranding, zodat ze de hele dag kleine porties eten. Degenen met een lage drempel raken daarentegen snel verzadigd van alle indrukken die ze opdoen en dit volle gevoel houdt langer aan. Voor hen staan zintuiglijke prikkels gelijk aan een stevige portie voor het brein.
De zintuiglijke prikkels van een Pop it werken daarom als verschillend voedsel, afhankelijk van het sensorische profiel van je kind. Daarom hebben fidget toys voor iedereen een ander effect.
De “toeschouwer” kan zich misschien goed concentreren met een fidget toy
De “toeschouwer” heeft een hoge drempel en raakt zelden overprikkeld. Maar tegelijkertijd gaat een toeschouwer zelf niet actief op zoek naar prikkels. Dan kunnen fidget toys helpen om de hersens een beetje te stimuleren.
Dus als het brein actief voedsel = indrukken moet verwerken, dan moet het wat meer wakker worden geschud en beter voorbereid zijn.
De “zintuiglijke zoeker” beleeft veel plezier van een fidget toy
De zintuiglijke zoeker heeft waarschijnlijk minder moeite met stilzitten bij een activiteit als hij/zij met een fidget toy kan spelen.
Met een gadget in zijn/haar handen zal het brein vluchtige prikkels ontvangen die de vingers waarnemen en uitzenden naar de tastzin en proprioceptie.
Een fidget toy voor je kind kan voorkomen dat je kind de behoeften van zijn hersens op een andere manier vervult door op zijn stoel te wippen, zijn klasgenootjes te storen, op balpennen te klikken of rond te lopen.
De "sensor”en de “vermijder” kunnen ook baat hebben bij een fidget toy
Deze twee sensorische profielen krijgen snel teveel prikkels binnen Dan ben je snel geneigd om te denken dat ze fidget toys niet zo leuk vinden. Maar dat is slechts ten dele waar.
Een fidget toy kan ook een controlerende functie hebben en moet daarbij een zekere uitdaging bieden zodat je kind (met een van deze profielen) zijn aandacht op de gadget richt, zodat het zich kan afsluiten van storende prikkels van buitenaf.
Als de fidget toy voldoende uitdaging biedt, kan je kind zich beter concentreren. Probeer het maar eens!
En dan is er nog een type: De”craver”
Maar... dat type staat toch niet in het schema?
De “craver” raakt niet verzadigd van indrukken, maar wil er juist steeds meer.
Ben jij een ouder van een onvermoeibaar kind dat de hele dag beweegt, roept en/of overal aanzit? Dan kun je overwegen om je kind niet bloot te stellen aan vluchtige indrukken maar aan prikkels waardoor het eerder verzadigd raakt.
Het is een goed idee om je kind iets te laten doen wat meer spierkracht vereist en pauzes in te lassen waarbij jullie langzame, krachtige bewegingen maken. Cravers kunnen baat hebben bij fidget toys die meer weerstand bieden en waarbij meer kracht nodig is. Kies voor MadMattr, anti-stressballen en deze handtrainer.
Het is natuurlijk belangrijk dat een fidget toy anderen niet hindert.
Voor sommige kinderen is het beter om regelmatig 5 minuten te pauzeren en dan een actief spel te gaan doen zoals balanceren op een balansbal of over rivierstenen lopen. Onderbreek het spel met rustige bewegingen en laat je kind zijn/haar lichaam/spierkracht gebruiken zodat het zich bewust wordt van zijn/haar lichaam.
Dan wordt de behoefte aan stimulatie van de hersenen voor een bepaalde periode vervuld en misschien zijn er wel betere manieren om de focus en concentratie te trainen, voordat je kind weer behoefte heeft aan actie.
Is het zintuiglijke profiel een modern woord voor temperament?
Ja, dat zou je kunnen zeggen. Er zijn veel verschillende manieren om mensen in schema’s in te delen, maar ze zijn allemaal onvolledig. Niemand past perfect in een schema of hokje - en tijdens ons leven.ontwikkelen we onszelf voortdurend.
Laat je dus niet te veel leiden door het feit of je kind nu beter in het ene of het andere profiel past - gebruik datgene wat logisch is als je eenmaal begrijpt waarvoor fidgetspeelgoed kan worden gebruikt. Schema's zijn hulpmiddelen, geen hokjes.
Moet elk kind een fidget toy hebben?
Als je kind rustig wordt als het iets in zijn handen heeft om mee te spelen, dan heeft een fidget toy waarschijnlijk een gunstig effect. Als het gedrag van je kind niet verbetert en zelfs storender wordt als hij/zij met een tangle of andere gadget speelt, dan matcht het waarschijnlijk niet met het zintuiglijk profiel van je kind.
Sommige kinderen staan op hun hoofd als ze televisie kijken. Blijkbaar heeft je kind moeite om zich te concentreren en stil te zitten. Wees nieuwsgierig en open en beschouw het gedrag van je kind altijd als een poging om de behoeften van de hersenen en het lichaam te bevredigen - niet om problemen te veroorzaken.
Alleen jij kunt bepalen of je je kind fidget toys geeft om mee te spelen of om de concentratie te verbeteren..
Misschien is een fidget toy ook wel iets voor jou, in plaats van dat je steeds met je balpen tikt of op je nagels bijt?
