SpeelGuide 2: Hoe je je proprioceptie traint

SpeelGuide 2: Hoe je je proprioceptie traint
7 april 2022

De proprioceptie is een van de drie primaire zintuigen van je kind. Ook de positiezin of houdingszin of kinestesie genoemd. De andere twee zijn het vestibulaire systeem (evenwichtsgevoel) en de tastzin (het tactiele zintuig).

Deze zintuigen hebben  veel verschillende namen. Maar hoe je het ook noemt - proprioceptie, kinestesie, positiezin, houdingszin - het omvat allemaal hetzelfde.

Hier is de tweede van onze vier SpeelGuides over de motorische zintuigen van je kind:

#2 Proprioceptie.

Heb je 5 minuten? Laat dan even de was, inbox en to-do lijstjes liggen. In plaats hiervan kun je meelezen en even versteld worden van hoe belangrijk het voor je kind is om hun proprioceptie te ontwikkelen. Het is een van de meer actieve zintuigen, dus het trainen van de proprioceptie is iets dat zweet op het voorhoofd en veel lachen tevoorschijn haalt.

Eerst vertellen we wat over proprioceptie, daarna lees je onze tips om het zintuig spelenderwijs te stimuleren.

Wat is proprioceptie en waarom is het belangrijk?

Het proprioceptieve zintuig controleert de bewegingen van ons lichaam en zit in alle spieren, pezen en gewrichten. Het zintuig vertelt de hersenen in welke richting het lichaam draait, hoe het beweegt en hoe het lichaam is gepositioneerd ten opzichte van de ruimte en andere dingen of mensen.

Proprioceptie is bijvoorbeeld cruciaal om de bal in de richting van het voetbaldoel te kunnen trappen of op het klimrek te spelen en van de glijbaan te kunnen gaan. Daarom is het belangrijk om het proprioceptieve zintuig van je kind te stimuleren.

Sommige zintuigen kunnen worden overgestimuleerd. Proprioceptie kan NIET worden overgestimuleerd. Integendeel. Alle manieren om dit zintuig uit te dagen zijn goed - zelfs voor jou als volwassene.

SpeelGuide 2: Hoe je je proprioceptie traint

  • Spelen met afdekband! Neem de rol afdekband tevoorschijn en plak deze in lange, mooie paden op de vloer. Verwijder je sokken zodat de voeten zoveel mogelijk van het oppervlak kunnen voelen. Loop dan op de lijn zowel vooruit als achteruit, probeer er ook maar op te hinken, loop op je hakken of zelfs met gesloten ogen.
  •  Als extra uitdaging kun je verschillende manieren van bewegen aan verschillende liedjes koppelen- dan moet je luisteren hoe snel, langzaam of met welke beweging je dus over de lijn heen moet. Misschien is de nieuwe hit van de Top 40 hinkelen en moet je bij het nieuwste liedje van K3 op je hakken eroverheen gaan.

    Je kunt ook verschillende soorten balansbanen maken - doe hier inspiratie op voor balanstracks.
  • Ninja tijd! Koop een paar goedkope grijze schuimisolatiebuizen bij de bouwmarkt of doe het zelf zaak. En begin dan samen maar eens een goed zwaardgevecht. Misschien ben je piraten, misschien ninja's - gewoon slaan en steken, bukken, uitstapjes maken en allerlei soorten sprongen en bewegingen uitproberen met de schuimbuizen in de handen.
  • Kruiwagen lopen met allerlei ballen. Tegenwoordig is een bal veel meer dan alleen een opblaasbare strandbal. Er zijn talloze soorten ballen, met of zonder vulling, ja zelfs met confetti en water erin. Je hebt ze met gekartelde of gladde oppervlakken, met superhelden of kleurige strepen of stippen.

    Bekijk onze grote gymnastiekballen of motoriekballen, waar je kind bovenop de bal kan liggen en zachtjes heen en weer kan kantelen terwijl je het steunt. Er zijn ook kleine spin-ballen en ballen met klittenband die je met handschoenen aan vangt en vastpakt. Neem een kijkje in onze categorie ballen als je je collectie thuis wilt uitbreiden.
  • Vliegenmepper badminton! Met een ballon en een paar goedkope vliegenmeppers, kun je flink lachen en tegelijkertijd de proprioceptie ontwikkelen. Probeer de ballon zo hoog mogelijk te slaan of speel samen naar elkaar. Ook een super goed spel voor kleinere kinderen en kinderen samen.
  • Probeer dieren na te doen door op verschillende manieren te kruipen en te lopen. Kruip als een krab door je om te draaien zodat je buik naar boven wijst terwijl je kruipt. Geen billen mogen hier de grond raken! Of als apen door alleen op handen en voeten te kruipen, niet op je knieën. Of een ander soort krabben wandeling door langs de rand van de bank te wandelen met je handen op de grond en je voeten op de rand van de bank.
  • Je kunt ook een springtocht maken op onze springstokken. Deze leuke spelletjes versterken de spieren, dagen het evenwicht uit en ontwikkelen het vermogen van de hersenen van je kind om te detecteren waar het lichaam zich nu bevindt in relatie tot het zwaartepunt - en kracht.

Help je kind op weg door hem/haar te inspireren zichzelf uit te dagen - bijvoorbeeld:

  • Kan ik op deze bank kruipen?
  • Hoe voelt het om de heuvel af te rollen?
  • Kan ik de bal met mijn linkerhand in de emmer gooien terwijl ik rechtshandig ben?
  • Kan ik van kruk naar stoel springen?

Moet ik het proprioceptieve zintuig van mijn kind trainen?

Voor kinderen is het niet meer dan normaal om bijna de hele tijd in beweging te zijn, te rommelen en constant bezig te zijn met het proprioceptieve zintuig. Maar naarmate onze kinderen meer tijd doorbrengen met passief voor een scherm zitten of lange ritjes in de auto maken in plaats van te fietsen of wandelen, kan de proprioceptie onder-gestimuleerd worden.

Tekens van ondergestimuleerde proprioceptie

  • Vind je je kind onhandig overkomen?
  • Heeft je kind moeite met het beheersen van zijn/haar lichaam?
  • Kiest je kind ervoor om heel snel lichamelijke activiteiten uit te voeren, zoals hardlopen in plaats van rustig over een lijn te lopen?
  • Kiest je kind liever alle andere dingen in plaats van sporten en bewegen?
  • Is je kind een beetje terughoudend als het gaat om rondrennen en spelen op de speeltuin?
  • Misschien hapert de concentratie of het gevoel van eigenwaarde?

Deze tekens kunnen wijzen op een ondergestimuleerd proprioceptief zintuig en een brein dat te hard moet werken om de scheve of zwakke signalen te compenseren.

Als je kind 1 of 2 jaar oud is, zijn deze symptomen NIET noodzakelijkerwijs een uitdrukking van een ondergestimuleerd proprioceptief zintuig.

Bij jonge kinderen is de interactie tussen de proprioceptie en de hersenen nog in natuurlijke ontwikkeling. Laat je inspireren door de suggesties uit onze SpeelGuide.

Proprioceptie is een belangrijk onderdeel van de sensorische motoriek van je kind

Sensorische motorische vaardigheden zijn het vermogen van de hersenen om alle signalen te ontvangen, te verwerken en te coördineren, die de 7 zintuigen van het lichaam constant waarnemen.

Het is een belangrijke en gecompliceerde taak en dit vereist dat alle 7 zintuigen hun rol goed spelen. Als een van de zintuigen een beetje achterblijft, zal je kind het vaak moeilijk vinden om te leren en niet altijd lekker in zijn/haar vel zitten.

Hoe werkt proprioceptie?

Zit je goed? Want nu wordt het even extra nerdy. De kleine sensorische organen van het proprioceptieve zintuig registreren of de spieren gespannen of ontspannen zijn. Dan begint het volgende proces

  1. Er wordt een bericht naar de hersenen gestuurd, die vervolgens probeert een overzicht te krijgen van wat er komt van informatie van de andere 6 zintuigen, en of het allemaal bij elkaar past in een algehele zintuiglijke ervaring.
  2. De hersenen vergelijken die impuls vervolgens met de impulsen die het eerder heeft ontvangen.
  3. Vervolgens proberen de hersenen een omvattend overzicht te vormen van wat er aan de hand is.
  4. Ten slotte vertellen de hersenen het lichaam hoe het moet reageren op de impuls die wordt verzonden door het proprioceptieve zintuig.

En dit gebeurt allemaal in nanoseconden. Denk er maar eens goed overna, dit gebeurd allemaal bij elke beweging, dan is het ook gemakkelijker te begrijpen dat dat proces zo delicaat is.

We hopen dat deze en de andere SpeelGuides van de Speeltantes bij ToyAcademy je het volgende geven:

  • Een nieuw begrip van de zintuigen van je kinderen
  • Een uitdaging voor je gebruikelijke denkpatroon over het welzijn van je kind
  • Een oplossing voor sensomotorische problemen
  • Tips voor het trainen van een zintuig dat cruciaal is voor het leervermogen en de eigenwaarde van je kind